Lenin's Treinreis
- by Pierre Grande Guerre
- •
- 29 Apr, 2019
- •
DUTCH Page - Pierre’s Column d.d. 7 november 2007

Wat minder bekend misschien is het feit, dat het succes van de Oktoberrevolutie van 1917 voor een belangrijk deel te danken is aan de intriges van Parvus Helphand en de toenmalige Duitse regering. De Krupp handelsagent, Alexander “Parvus” Helphand, die van west-Russische komaf was en die in 1916 de Pruisische nationaliteit had verkregen, haalde de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Arthur Zimmermann, over om een poging te wagen om in Rusland een massastaking te organiseren om de toch al bestaande destabilisatie van Rusland verder uit te buiten(*). Parvus wist uiteindelijk Zimmermann te overtuigen van het belang van de steun aan een Russische, revolutionaire beweging, die vrede met Duitsland wilde. Parvus had contacten met de leidende bolsjewistische revolutionairen, Trotski en Lenin, die op dat moment nog in ballingschap woonden; Trotski in New York, Lenin in Zwitserland. Zimmermann haalde op zijn beurt de Oberste Heeres Leitung over om de Bolsjewiek, Vladimir Iljitsj Oeljanov, Lenin dus, met Duitse hulp en geldmiddelen vanuit Zürich naar Rusland te smokkelen.
Op 9 april 1917 vertrekt Lenin met zijn vrouw, Kroepskaja, en 30 getrouwen uit Zürich in een “verzegelde” trein en onder een valse identiteit om via Zweden op 16 april aan te komen in Sint Petersburg. De 15 miljoen Duitse Reichsmarken, die Parvus Helphand had geregeld, gebruikt Lenin kwistig om zijn revolutionaire pamfletten te laten drukken en massaal onder de bevolking te laten verspreiden. In juli 1917 breekt opnieuw een kleine revolutie uit in Sint Petersburg door soldaten, die weigeren nog langer naar het front te gaan. Kerensky laat deze opstand hardhandig neerslaan. Lenin moet vluchten naar Finland en onderduiken. Op 20 oktober al keert Lenin samen met Trotski weer terug in Rusland. Op 25 oktober van de Juliaanse kalender, 7 november dus, voert Trotski, als directe legerleider, maar onder de regie van Lenin, de bolsjewistische troepen aan. De Bolsjewieken slagen erin om de Voorlopige Regering af te zetten. De volgende dag wordt Lenin gekozen tot voorzitter van de Pan Russische Conferentie van Sovjets en de Raad van Volkscommissarissen. Lenin benoemt Trotski tot Minister van Buitenlandse Zaken. Diezelfde dag nog neemt Trotsky contact op met Zimmermann om hem te verzoeken om onderhandelingen over een afzonderlijke vrede te openen. Lenin kondigt een eenzijdige wapenstilstand van 3 maanden af. De Russische slagkracht aan het Oostfront stelt dan niets meer voor. De Duitsers vertrouwen de revolutionairen niet helemaal. De strijd zal daarom pas echt gestaakt worden bij de Vrede van Brest Litovsk van 3 maart 1918.
Op 7 november denk ik dus terug aan deze vorm van Duitse “Realpolitik”. Lenin was voor de Duitsers dus een uiterst succesvol wapen geworden met onvermoede resultaten. Dankzij de ineenstorting van het Oostfront was de Oberste Heeres Leitung in staat om grote hoeveelheden troepen over te hevelen naar het hardnekkige Westelijke Front.
Met de opportunist Helphand, de initiator van Lenin’s treinreis, liep het nog slecht af. Parvus was vanaf 1918 niet meer welkom in Lenin’s Sovjet Unie, noch in de Weimar Republiek, waar kort daarvoor de Kaiser was afgezet. Parvus stierf kort daarna, in 1924, in Zwitserland in ballingschap.
Pierre
(*) In februari 1917 was er al eerder in Rusland een revolutie geweest, die geleid had tot de arrestatie van de Tsaar en de instelling van de Voorlopige Regering onder leiding van de liberale Prins Lvov en de socialistische Alexander Kerenski.
TIP - Lees ook mijn lezing voor de Western Front Association Nederland: "Bochkareva en haar Vrouwenbataljon"

Inleiding: Franz Von Papen & Werner Horn; schaker en pion
Onlangs stuitte ik in een oud boek (1) van 1919 op een opmerkelijk verhaal over een Duitse Luitenant, die in begin februari 1915 een half geslaagde bomaanslag pleegt op een spoorbrug over een grensrivier tussen de Verenigde Staten en Canada. Ook al staat de bekentenis van de dader, Werner Horn, deels in het boek te lezen, de naam van zijn opdrachtgever zal Horn blijven verzwijgen. Na wat verder zoeken vond ik ook de naam van Horn’s opdrachtgever, Franz von Papen, een van de aangeklaagden van het latere Neurenberg Proces in 1946.
In een Grote Oorlog als de Eerste Wereldoorlog is Horn’s aanslag op de brug uiteraard slechts een bescheiden wapenfeit. Toch vermoed ik dat dit relatief onbekende verhaal, dat de geschiedenis is ingegaan als de “ Vanceboro International Bridge Bombing ”, nog interessante kanten kent. Het is onder andere een spionageverhaal over hoe in een groter plan een sluwe schaker zijn naïeve pion offert.
Beknopte situatieschets Canada en de Verenigde Staten in 1915

This trip we start at the Léomont near Vitrimont and we will with some exceptions concentrate on the Battle of Lorraine of August-September 1914 in the area, called, the “Trouée de Charmes”, the Gap of Charmes.
After the Léomont battlefield we continue our explorations to Friscati hill and its Nécropole Nationale. Next we pay a visit to the battlefield of la Tombe to go on to the Château de Lunéville. There we cross the Vezouze to move on southward to the Bayon Nécropole Nationale. At Bayon we cross the Moselle to pass Charmes for the panorama over the battlefield from the Haut du Mont. North-west of Charmes we will visit the British Military Cemetery containing 1918 war victims. From Charmes we go northward to the battlefield of the First French Victory of the Great War, the Battle of Rozelieures of 25 August 1914. North of Rozelieures we will visit the village of Gerbéviller. From there we make a jump northward to visit the ruins of Fort de Manonviller to finish with an interesting French Dressing Station bunker, west of Domjevin.


During this visit, we try to focus on the day that the momentum of the battle switched from the French side to the advantage of the Bavarian side: the day of 20 August 1914, when the Bavarians rapidly re-conquered the territory around Morhange , being also the day of the start of their rather successful “Schlacht in Lothringen”.
We will visit beautiful landscapes of the "Parc Naturel Régional de Lorraine", memorials, ossuaries, and cemeteries. Sometimes we will divert to other periods of the Great War, honouring Russian and Romanian soldiers, who died in this sector. We start our route at the border village of Manhoué, and via Frémery, Oron, Chicourt, Morhange, Riche, Conthil, Lidrezing, Dieuze, Vergaville, Bidestroff, Cutting, Bisping we will finish in Nomeny and Mailly-sur-Seille, where the Germans halted their advance on 20 August 1914, and where they constructed from 1915 some interesting bunkers.


